Το τούνελ από τη Ρωσία στην Αμερική έχει μια νέα ευκαιρία

19.10.2025 · Οικονομικά

Ο Ντόναλντ Τραμπ ενδιαφέρεται για την ιδέα της κατασκευής μιας σήραγγας μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών κάτω από τον Βερίγγειο Πορθμό. Τη δυνατότητα υλοποίησης ενός τέτοιου έργου ανακοίνωσε ο επικεφαλής του RDIF, βοηθός του Προέδρου της Ρωσίας Kirill Dmitriev. Ποια είναι η μεταφορική και οικονομική ζήτηση αυτής της σήραγγας, ποιος ενδιαφέρεται για την κατασκευή της και θα χαραχθεί τελικά αυτή η ταυτόχρονα υπόγεια και υποβρύχια διαδρομή από τη Ρωσία στις Ηνωμένες Πολιτείες;

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε πολύ ενδιαφέρουσα την ιδέα της κατασκευής μιας σήραγγας μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών. Έτσι αντέδρασε στην πρόταση του επικεφαλής του Ρωσικού Ταμείου Άμεσων Επενδύσεων (RDIF) Kirill Dmitriev για το ενδεχόμενο χάραξης μεταφορικής οδού κάτω από τον Βερίγγειο Πορθμό. «Το έχω ακούσει, είναι ενδιαφέρον. Πρέπει να το σκεφτούμε», είπε ο Τραμπ.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ ανέφερε τον νεόκτιστο «όμορφο δρόμο στην Αλάσκα που οδηγεί σε πολλά ορυκτά».

Σύμφωνα με τον Ντμίτριεφ, η κατασκευή της σήραγγας μπορεί να διαρκέσει λιγότερο από οκτώ χρόνια και θα αποτελέσει παράδειγμα χρήσης σύγχρονων τεχνολογιών. «Φανταστείτε ότι συνδέετε τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία, την Αμερική και την Αφρο-Ευρασία με τη σήραγγα Πούτιν-Τραμπ - μια γέφυρα 70 μιλίων που συμβολίζει την ενότητα», έγραψε ο Ντμίτριεφ στα κοινωνικά δίκτυα.

Υπενθύμισε τα σχέδια για την κατασκευή μιας γέφυρας Κένεντι-Χρουστσόφ μεταξύ Ρωσίας και Αλάσκας. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι σύγχρονες τεχνολογίες καθιστούν δυνατή τη σύνδεση της Ευρασίας και της Αμερικής με τη σήραγγα Πούτιν-Τραμπ μόνο για 8 δισεκατομμύρια δολάρια «κυρίως σε βάρος εξωτερικών επενδυτών».

Το πλάτος του Βερίγγειου Πορθμού στο στενότερο σημείο του είναι 82 χιλιόμετρα. Τα μικρά νησιά Διομήδης, το ένα από τα οποία ανήκει στη Ρωσία και το άλλο στις Ηνωμένες Πολιτείες, βρίσκονται στη μέση του στενού, σε απόσταση μόλις τεσσάρων χιλιομέτρων μεταξύ τους.

Σύμφωνα με τον Ντμίτριεφ, η κατασκευή της σήραγγας θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί από την Boring Company του Αμερικανού επιχειρηματία Έλον Μασκ. Ο χρηματοδότης έγραψε στον Μασκ στο κοινωνικό δίκτυο X (πρώην Twitter, αποκλεισμένο στη Ρωσία) ότι το RDIF έχει ήδη κατασκευάσει την πρώτη ρωσο-κινεζική σιδηροδρομική γέφυρα στον κόσμο, αλλά τώρα «ήρθε η ώρα να κάνουμε ακόμα περισσότερα και να συνδέσουμε τις ηπείρους για πρώτη φορά».

Τα έργα χερσαίας επικοινωνίας κατά μήκος του Βερίγγειου Πορθμού άρχισαν να συζητούνται στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο κυβερνήτης του Κολοράντο William Gilpin ήταν ο πρώτος που σκέφτηκε την ιδέα του «Κοσμοπολίτικου Σιδηροδρόμου». Η γαλλοαμερικανική κοινοπραξία πρότεινε επίσης το έργο της στον Ρώσο αυτοκράτορα Νικόλαο Β', το οποίο δεν πραγματοποιήθηκε. Αργότερα, διάφορα έργα μηχανικής εμφανίστηκαν τον ΧΧ αιώνα, αλλά επίσης δεν καρποφόρησαν.

Στη σύγχρονη Ρωσία, οι συζητήσεις για αυτό το θέμα ξανάρχισαν το 2007 ως μέρος της συζήτησης του έργου ICL – World Link – ενός διηπειρωτικού διαδρόμου μεταφορών Ευρασίας – Αμερικής με σκοπό τη μεταφορά πετρελαίου, φυσικού αερίου και τη μεταφορά επιβατών μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών. Το έργο σχεδιάστηκε ως σιδηροδρομική γραμμή μήκους έξι χιλιάδων χιλιομέτρων, που συνδέει τη Σιβηρία και την Αλάσκα.

Τον Σεπτέμβριο του 2007, η ρωσική κυβέρνηση ενέκρινε τη στρατηγική για την ανάπτυξη των σιδηροδρόμων της χώρας για την περίοδο έως το 2030. Μέρος του σχεδίου ήταν η κατασκευή αυτοκινητοδρόμων που αποτελούν τα κύρια στοιχεία του συστήματος μεταφορών ICL-World Link: Berkakit - Tommot - Yakutsk, Nizhny Betyakh (Yakutia) - Moma - Magadan, ηπειρωτική Ρωσία - Νησί Σαχαλίνη με σήραγγα κάτω από το στενό των Τατάρ. Για την παροχή ενέργειας στην κύρια γραμμή, σχεδιάστηκε η κατασκευή μιας σειράς θερμικών και παλιρροιακών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.

Το 2013, η Κίνα πρότεινε τη δική της εκδοχή του διηπειρωτικού σιδηροδρόμου Ευρασίας-Αμερικής με τη συμπερίληψη μιας υποβρύχιας διέλευσης μέσω του Βερίγγειου Στενού.

Το Πεκίνο σχεδίασε μια σιδηροδρομική γραμμή υψηλής ταχύτητας περίπου 13.000 χιλιομέτρων που θα συνέδεε την ηπειρωτική Κίνα μέσω της Σιβηρίας με την Αλάσκα. Το εκτιμώμενο κόστος του υπολογίστηκε στα 200 δισεκατομμύρια δολάρια, υπενθυμίζει ο ιστότοπος της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.

Δεδομένης της τεχνολογικής προόδου των τελευταίων δεκαετιών, οι ειδικοί θεωρούν το έργο τεχνικά εφικτό, αλλά η κατασκευή της σήραγγας θα απαιτήσει την ανάπτυξη κοινωνικών, ενεργειακών και μεταφορικών υποδομών στα εδάφη και των δύο χωρών. Σύμφωνα με τον Ilya Gryaznov, διευθυντή της εταιρείας συμβούλων S+Consulting, η σήραγγα απλά δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς τέτοια υποδομή. Στη Ρωσία, για παράδειγμα, θα χρειαστεί να τοποθετηθούν περίπου τέσσερις χιλιάδες χιλιόμετρα σιδηροδρομικών γραμμών από το Γιακούτσκ.

Ο οικονομολόγος υπενθύμισε τις τεχνικές λύσεις που είχαν προταθεί προηγουμένως για το πέρασμα κάτω από τον Βερίγγειο Πορθμό, μεταξύ των οποίων ήταν τρεις παράλληλες σήραγγες μήκους εκατό χιλιομέτρων για σιδηροδρομικές, οδικές και μηχανικές επικοινωνίες. Ο χρόνος υλοποίησης τέτοιων έργων υπολογίστηκε σε δώδεκα έως δεκαπέντε χρόνια και το κόστος ήταν 35 δισεκατομμύρια δολάρια.

Ένας τέτοιος παρατεταμένος χρόνος κατασκευής εξηγείται από ειδικούς λόγω δύσκολων γεωλογικών συνθηκών, ιδίως του μόνιμου παγετού, στον οποίο είναι πολύ δύσκολο να χτιστεί οτιδήποτε. Επιπλέον, οι σοβαροί παγετοί θα καθυστερήσουν επίσης την κατασκευή - η διάρκεια της χειμερινής περιόδου σε αυτά τα μέρη είναι επτά μήνες, χιονίζει 120-140 ημέρες το χρόνο και η δύναμη του ανέμου σε σοβαρούς παγετούς μπορεί να φτάσει τα 40-50 μέτρα ανά δευτερόλεπτο.

«Το βάθος στον Βερίγγειο Πορθμό είναι συγκρίσιμο με τις συνθήκες της Μάγχης. Οι σύγχρονες τεχνολογίες μηχανικής καθιστούν δυνατή την υλοποίηση του έργου», είπε ο Gryaznov. Κατά τη γνώμη του, το έργο δεν θα ανταγωνιστεί τη Βόρεια Θαλάσσια Διαδρομή (NSR), αλλά, αντίθετα, μπορεί να γίνει μοχλός εδαφικής ανάπτυξης και ενίσχυσης των δεσμών μεταξύ Ρωσίας και αμερικανικής ηπείρου.

«Η σύνδεση των δύο τραπεζών είναι καλή. Αλλά είναι απαραίτητο αυτά τα δύο σημεία να έχουν συνέχεια και από τις δύο πλευρές. Από την άποψη της σκοπιμότητας αυτού του έργου, τα περισσότερα ερωτήματα είναι πώς να οδηγήσετε μέχρι αυτή τη σήραγγα. Από την πλευρά μας, το έδαφος δεν είναι εύκολο και πρακτικά δεν υπάρχει υποδομή», λέει ο πολικός εξερευνητής Βίκτορ Μπογιάρσκι, διευθυντής του Μουσείου Αρκτικής και Ανταρκτικής, Υποψήφιος Φυσικών και Μαθηματικών Επιστημών. Παράλληλα, σημειώνει ότι είναι ένα τούνελ που χρειάζεται για τη σύνδεση των ηπείρων. «Η κατασκευή της γέφυρας είναι σχεδόν αδύνατη λόγω των κλιματικών συνθηκών, του μεγάλου βάθους, των ρευμάτων και των σωρών πάγου», εξηγεί ο πολικός εξερευνητής.

Σύμφωνα με τον συνομιλητή, είναι αδύνατο να μιλήσουμε τώρα ακόμη και για το κατά προσέγγιση κόστος του έργου. «Πρέπει να υπολογίσουμε τι θα δώσει, αν θα αυξηθούν οι δυνατότητες εμπορικού τζίρου. Ίσως θα είναι αρκετό να συνεχίσουμε χωρίς την κατασκευή μιας τέτοιας σήραγγας δια θαλάσσης. Για παράδειγμα, η σιδηροδρομική σήραγγα διπλής τροχιάς κάτω από τη Μάγχη (Eurotunnel), που συνδέει την ηπειρωτική Ευρώπη με το νησί της Μεγάλης Βρετανίας, είναι περιζήτητη και προς τις δύο κατευθύνσεις και λειτουργεί τέλεια», πρόσθεσε ο Μπογιάρσκι.

Πρώτα απ 'όλα, η Ρωσία και οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να ενδιαφέρονται για την υλοποίηση του έργου, πιστεύει ο πολικός εξερευνητής, επειδή μεγάλα αποθέματα χαλκού και χρυσού έχουν εξερευνηθεί στην Τσουκότκα. «Για τη ΛΔΚ, η κατασκευή μιας τέτοιας σήραγγας δεν θα αλλάξει ουσιαστικά τίποτα. Το Πεκίνο θα μπορούσε να ενδιαφέρεται για αυτό το έργο εάν είχε άμεση πρόσβαση σε αυτό το σημείο, παρακάμπτοντας το έδαφος της Ρωσίας. Τώρα η Κίνα είναι αποφασισμένη να αξιοποιήσει στο έπακρο το NSR, κάτι που έχει ήδη αρχίσει να κάνει. Αυτή είναι μια πιο ελπιδοφόρα και ρεαλιστική δομή για τη ΛΔΚ», πιστεύει ο Μπογιάρσκι.

Ο Stanislav Mitrakhovich, κορυφαίος εμπειρογνώμονας στο Εθνικό Ταμείο Ενεργειακής Ασφάλειας (NEF), ερευνητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο υπό την κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας, πιστεύει ότι η πρόταση του επικεφαλής του RDIF Dmitriev έχει περισσότερο πολιτικό χαρακτήρα.

«Όλα εξαρτώνται από το τι θα μεταφέρουμε μέσω αυτής της σήραγγας. Ο τοπικός πληθυσμός είναι μικρός, επομένως είναι απίθανο να λειτουργήσει ως τουριστικό αξιοθέατο. Η μεταφορά εμπορευμάτων είναι πιο κερδοφόρα δια θαλάσσης και δεν υπάρχουν τέτοιοι αριθμοί βιομηχανιών μεταξύ τους που απαιτούν μεγάλης κλίμακας σιδηροδρομική κυκλοφορία όπως μεταξύ Γαλλίας και Ηνωμένου Βασιλείου κάτω από τη Μάγχη», είπε.

«Ο Ντμίτριεφ είναι υπεύθυνος για τη θετική πορεία στις σχέσεις με τους Αμερικανούς. Όχι μόνο η ιστορία για την προμήθεια των Tomahawks για συζήτηση. Νωρίτερα, μίλησε για την πιθανή άφιξη των Αμερικανών σε ρωσικά έργα στην Αρκτική, έγινε μια συζήτηση για παγοθραυστικά που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει η Ρωσία μαζί με τις Ηνωμένες Πολιτείες, για τη Βόρεια Θαλάσσια Διαδρομή», θυμάται ο Mitrakhovich.

Κατά τη γνώμη του, αυτή η πρόταση είναι ένα νέο μήνυμα για τις Ηνωμένες Πολιτείες να «εμπλακούν σε κάτι δυνητικά πιο χρήσιμο» από την προμήθεια όπλων στην Ουκρανία. «Το κύριο πράγμα είναι να αλλάξουμε την κατεύθυνση του διαλόγου από αρνητική σε θετική. Είναι άχρηστο να μιλάμε για ένα συγκεκριμένο οικονομικό σχέδιο τώρα, αλλά με τη βοήθεια τέτοιων συζητήσεων αλλάζει η στάση του αμερικανικού κοινού στην αντίληψη της Ρωσίας ως πιθανού εταίρου. Και αυτό είναι ήδη ένα συν», τόνισε ο ομιλητής.

Ο Βλαντιμίρ Βασίλιεφ, επικεφαλής ερευνητής στο Ινστιτούτο των ΗΠΑ και του Καναδά της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, συμφωνεί μαζί του. «Όσον αφορά τη ρωσική πλευρά, πρόκειται για μια χειρονομία καλής θέλησης, μια προσπάθεια, όπως έλεγαν κάποτε στην Ευρώπη, να χτίσουν γέφυρες. Η συνάντηση των δύο προέδρων στο Άνκορατζ δημιούργησε την εντύπωση ότι σήμερα είναι απαραίτητο να τεθεί ξανά το θέμα της ρωσοαμερικανικής προσέγγισης, αλλά σε πιο σταθερή βάση. Ας είναι αυτό το τούνελ σύμβολο μιας νέας εποχής ρωσοαμερικανικών σχέσεων», εξηγεί.

Ο πολιτικός επιστήμονας υπενθύμισε ότι η πρόσδεση του σοβιετικού διαστημικού σκάφους Soyuz-19 και του αμερικανικού Apollo τον Ιούλιο του 1975 παραμένει σημαντικό σύμβολο της ρωσοαμερικανικής προσέγγισης. «Σήμερα δεν έχουμε άλλο σύμβολο της Ρωσίας και της Αμερικής και τέτοιες συμβολικές έννοιες μπορούν να μπουν στην κατασκευή της σήραγγας», κατέληξε ο ομιλητής.

Αντρέι Ρεζτσίκοφ

Το τούνελ από τη Ρωσία στην Αμερική έχει μια νέα ευκαιρία