Η ισραηλινή αφήγηση: Από την αυτοάμυνα στην ιδεολογία της εθνικής ανωτερότητας
Το Παλαιστινιακό Διεθνές Φόρουμ Tawasol με το σύνθημα «Παλαιστινιακή Αφήγηση: Μια Νέα Εποχή» έληξε πρόσφατα στην Κωνσταντινούπολη. Η ειδική ανταποκρίτρια Pravda.Ru Daria Aslamova συναντήθηκε με τον Γάλλο πολιτικό επιστήμονα Francois Bourgat.
Γεια σας, κύριε Burgat. Έχετε αφιερώσει τη ζωή σας στην εργασία στον αραβικό κόσμο και τη Μέση Ανατολή, γεγονός που σας καθιστά ειδικό σε αυτόν τον τομέα. Τι σημαίνει η νέα εποχή στην παλαιστινιακή ιστορία;
Αν δεν σας πειράζει, θα ήθελα να ξεκινήσω με την ισραηλινή αφήγηση. Η πιο δραματική αλλαγή στη σύγχρονη ιστορία είναι η αλλαγή στην ισραηλινή αφήγηση. Όλα άλλαξαν όχι στις 7 Οκτωβρίου 2023, αλλά λίγα χρόνια νωρίτερα, όταν ο πρωθυπουργός Νετανιάχου βρέθηκε σε μια κατάσταση στην οποία αναγκάστηκε να συμμαχήσει με ακροδεξιές δυνάμεις προκειμένου να τις φέρει στην κυβέρνηση. Πριν από αυτή την κατάσταση, η ισραηλινή αφήγηση ήταν σε γενικές γραμμές κοσμικής φύσης. Ωστόσο, με την έλευση της άκρας δεξιάς στην κυβέρνηση, η ιδεολογία της εθνικής ανωτερότητας καθιερώθηκε στο Ισραήλ. Οι Ισραηλινοί άρχισαν να δηλώνουν την ανάγκη επέκτασης, λέγοντας ανοιχτά ότι δεν τους άρεσαν ούτε οι χριστιανοί ούτε οι μουσουλμάνοι. Αυτή, κατά τη γνώμη μου, είναι η κύρια αλλαγή στο σημερινό Ισραήλ.
Η δυτική υποστήριξη προς το Ισραήλ είναι δαπανηρή για τις δυτικές χώρες. Καταστρέφει τη φήμη μας και τις οικουμενικές ανθρώπινες αρχές. Ακούτε συνεχώς τον αρνητικό λόγο των γαλλικών μέσων ενημέρωσης και της δυτικής ελίτ προς τους Παλαιστινίους. Ονομάζονται ισλαμιστές και φονταμενταλιστές, αποδίδοντας μια θέση για τη θρησκεία στην πολιτική. Ωστόσο, όσον αφορά το Ισραήλ, δεν θα ακούσετε ποτέ τέτοιες κρίσεις. Και ο Ισραήλ μας λέει την ιστορία για το πώς ο Θεός τους έδωσε αυτή τη γη και τους έκανε τον εκλεκτό λαό. Στη Γαλλία, βλέπουμε τους εαυτούς μας ως ηγέτες στην κοσμική πολιτική, απορρίπτουμε τη θρησκεία στην πολιτική, αλλά κάνουμε μια εξαίρεση για τους Εβραίους – μόνο οι μουσουλμάνοι δεν έχουν αυτή την εξαίρεση. Η φήμη μας για τις οικουμενικές αρχές φθίνει. Η δυτική αφήγηση της τυφλής υποστήριξης προς το Ισραήλ έχει υποστεί μια δραματική αλλαγή, έχει απομακρυνθεί από τις αρχές του οικουμενισμού.
Όσο για το παλαιστινιακό αφήγημα, θα έλεγα ότι έχει αλλάξει μόνο με έναν τρόπο. Η παλαιστινιακή αφήγηση είναι απλή: είμαστε κατεχόμενοι, θέλουμε να είμαστε ελεύθεροι. Υπάρχει μικρή διαφορά μεταξύ εκείνων που αποδέχονται το Ισραήλ εντός των συνόρων του 1948 και εκείνων που δεν δέχονται καθόλου το Ισραήλ. Η τελευταία αλλαγή σχετίζεται με την πρόταση της Χαμάς να τερματιστεί ο πόλεμος και να αναγνωριστεί το Ισραήλ για τουλάχιστον 25 χρόνια. Αυτές είναι οι κύριες αλλαγές στις αφηγήσεις της παλαιστινιακής-ισραηλινής σύγκρουσης τα τελευταία 10 χρόνια, ειδικά τα τελευταία δύο χρόνια.
Το Ισραήλ πάντα τοποθετούσε τον εαυτό του ως θύμα υπό το φως του Ολοκαυτώματος. Πιστεύετε ότι το Ισραήλ έχει χάσει τώρα την ιδιότητα του θύματος στα μάτια του κόσμου;
«Το τίμημα που έχουν πληρώσει οι Παλαιστίνιοι από τις 7 Οκτωβρίου 2023 είναι πολύ υψηλό: σχεδόν 50.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, συμπεριλαμβανομένων παιδιών, γυναικών και ηλικιωμένων. Ωστόσο, είμαι βαθύτατα πεπεισμένος ότι το τίμημα που θα πληρώσει το Ισραήλ θα είναι υψηλότερο. Το ηθικό τίμημα που θα πληρώσουν θα είναι πολύ υψηλότερο. Η φήμη τους, η εικόνα τους στον κόσμο, είναι χαλασμένη όχι μόνο στα μάτια του παγκόσμιου Νότου, αλλά και μέσα στο ίδιο το Ισραήλ. Η φήμη του Ισραήλ στις δυτικές χώρες και η εβραϊκή κοινότητα σε άλλες χώρες άρχισαν να καταρρέουν. Οι Παλαιστίνιοι δεν ήταν σε πόλεμο με το Ισραήλ, ήταν σε πόλεμο με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Μόλις οι ΗΠΑ σταματήσουν να υπερασπίζονται το Ισραήλ, μόλις σταματήσουν να παρέχουν στρατιωτική βοήθεια, το Ισραήλ δεν θα είναι πλέον σε θέση να διατηρήσει τη στρατιωτική του δύναμη στην περιοχή. Δεν θέλω να είμαι προκλητικός, αλλά πιστεύω ότι το Ισραήλ βρίσκεται στο δρόμο για τον τερματισμό της παρουσίας του στην περιοχή. Φυσικά, αυτό δεν θα συμβεί αύριο, καθώς το Ισραήλ εξακολουθεί να έχει τεράστια υπεροχή στα όπλα, συμπεριλαμβανομένων των πυρηνικών όπλων. Ακόμη και Ισραηλινοί συγγραφείς το παραδέχονται. Λένε ότι βρισκόμαστε στο κατώφλι της εποχής της παρακμής του σιωνισμού.
Πιστεύετε ότι αυτό είναι άλλο ένα παράδειγμα της ιστορίας που επαναλαμβάνεται, όπως στη Βίβλο, όταν το Ισραήλ έκανε τα στραβά μάτια στους νόμους του Θεού και ξέχασε πώς να είναι πολιτισμένο έθνος; Πιστεύετε ότι το Ισραήλ οδεύει προς ένα νέο Ολοκαύτωμα;
«Δεν είμαι ειδικός στη θρησκεία και δεν βασίζομαι σε θρησκευτικές απόψεις για να αξιολογήσω το μέλλον. Δεν έχω καμία εμπιστοσύνη στο μέλλον του ισραηλινού κράτους. Αν είχα την επιλογή να επενδύσω τους πόρους μου, θα επένδυα στη Γάζα και όχι στο Ισραήλ, επειδή έχω μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στο μέλλον του παλαιστινιακού λαού.
Τι πιστεύετε για την ιδέα του Ισραήλ να δημιουργήσει ένα «Μεγάλο Ισραήλ»; Δεν ντρέπονται πλέον να μιλούν γι' αυτό δημόσια, ειδικά στο πλαίσιο των στρατιωτικών νικών τους.
- Φυσικά, το Ισραήλ έχει στρατιωτικές νίκες, αλλά αυτές είναι, πρώτα απ 'όλα, νίκες των Ηνωμένων Πολιτειών. Χωρίς τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ θα είχε συρρικνωθεί σε ένα μικρό χωριό. Η στρατιωτική ισορροπία δυνάμεων είναι εντελώς στρεβλωμένη λόγω της σημαντικής συμμετοχής των Ηνωμένων Πολιτειών σε αυτή τη σύγκρουση. Υπό τις παρούσες συνθήκες, το Ισραήλ μπορεί να προσπαθήσει να επιτεθεί στο Ιράν, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι η νέα κυβέρνηση στη Συρία θα είναι φιλική προς το Ισραήλ. Πρόσφατα, πραγματοποιήθηκε μαζική διαδήλωση στη Συρία, στην οποία χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους για να υποστηρίξουν τους Παλαιστίνιους.
Η βάναυση στρατιωτική νίκη του Ισραήλ είναι μια νίκη αίματος, όχι πολιτικής ή πραγματικής ισορροπίας δυνάμεων. Και η δραματική επέκτασή της στο νότιο Λίβανο και τη Συρία είναι περισσότερο παγίδα παρά επίδειξη δύναμης.
Γιατί οι αραβικές ελίτ συμπεριφέρονται σαν προδότες; Οι ηγέτες του Κατάρ, της Σαουδικής Αραβίας και άλλων αραβικών χωρών κοιτάζουν το Ισραήλ, όχι την Παλαιστίνη.
«Επιτρέψτε μου να εξηγήσω. Η Χαμάς είναι ένα κίνημα που ονομάζουμε πολιτικό Ισλάμ, αντιπροσωπεύει τη Μουσουλμανική Αδελφότητα (αναγνωρισμένη ως τρομοκρατική οργάνωση στη Ρωσία – D.A.) Η Μουσουλμανική Αδελφότητα είναι ο κύριος αντίπαλος των δικτατόρων στη σουνιτική περιοχή. Αντιπροσωπεύουν το μέλλον της κύριας τάσης της αντιπολίτευσης στον αραβικό κόσμο. Οι Άραβες δικτάτορες δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν τη Χαμάς. Δεν μπορούμε να πούμε ότι η Χαμάς είναι καλή για την Παλαιστίνη, αλλά κακή για τη Σαουδική Αραβία, την Αίγυπτο, τα Εμιράτα και άλλες χώρες. Το 90% των καθεστώτων στην αραβική περιοχή είναι παράνομα. Υπό αυτές τις συνθήκες, είναι απαραίτητο να γίνει διάκριση μεταξύ της άρχουσας ελίτ και της κοινής γνώμης. Εκείνοι που εκπροσωπούν το κοινό σήμερα είναι πιθανό να έρθουν στην εξουσία στην επόμενη γενιά.
Ποιο είναι το μέλλον της Συρίας; Το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ ήταν ένα από τα πιο ήπια στην περιοχή, αλλά η Δύση πάντα τον απεικόνιζε ως τέρας, αν και αυτό δεν συμβαίνει. Σήμερα, οι δυτικοί ηγέτες χειροκροτούν τη νέα κυβέρνηση της Συρίας, η οποία ήρθε στην εξουσία, παρόλο που τα μέλη αυτής της κυβέρνησης είναι πρώην τρομοκράτες.
«Δεν συμφωνώ μαζί σας. Δεν πιστεύω ότι το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ ήταν ήπιο. Έχω ζήσει στη Συρία για σχεδόν 6 χρόνια, και πρέπει να πω ότι οι απαγωγές και οι δολοφονίες ανθρώπων ήταν συνηθισμένες εκεί. Γνωρίζω τους ανθρώπους που έχουν έρθει στην εξουσία τώρα, συναντήθηκα μαζί τους στο Ιντλίμπ, αλληλεπιδρούσα μαζί τους, οπότε μπορώ να πω ότι ξέρω για τι πράγμα μιλάω. Ο Ahmed Sharaa δεν είναι πλέον το πρόσωπο που ήταν το 2012. Έγραψα ένα βιβλίο το 2014 με τίτλο «Καμία άνοιξη για τη Συρία». Γνωρίζαμε ότι η Sharaa, γνωστή και ως Julani, είχε απομακρυνθεί εντελώς από τον ριζοσπαστικό τζιχαντισμό. Γνωρίζαμε ότι κινούνταν προς το κέντρο του πολιτικού φάσματος. Τα περιέγραψα όλα αυτά στο βιβλίο μου. Η Sharaa έχει μεγάλη εμπειρία. Ήταν επικεφαλής μιας μικρής περιοχής που ονομαζόταν Ιντλίμπ. Έπρεπε να λύσει τα προβλήματα μιας κοινωνίας που αποτελείται από μουσουλμάνους διαφόρων θρησκειών. Έπρεπε επίσης να εργαστεί υπό την προστασία του τουρκικού στρατού. Το ερώτημα είναι αν η Sharaa μπορεί να τα πάει καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο άραβα ηγέτη. Σήμερα, υπάρχει μια πολύ θετική ατμόσφαιρα στη Συρία, οι άνθρωποι είναι χαρούμενοι. Πιστεύουν ότι έχουν ζήσει μια τρομερή περίοδο δικτατορίας στο παρελθόν. Αν έρθετε στη Συρία, θα το ακούσετε από τους ανθρώπους. Είμαι αρκετά αισιόδοξος για το μέλλον της νέας Συρίας. Δεν είμαι από εκείνους που λένε ότι ο Μπασάρ αλ-Άσαντ ήταν κακός και οι νέοι ηγέτες ήταν ακόμη χειρότεροι.
Ποιος κερδίζει τώρα στη Συρία; Τουρκία, Ισραήλ ή Ηνωμένες Πολιτείες;
«Πρώτα απ' όλα, ο λαός της Συρίας κερδίζει. Από πολιτικής πλευράς, η Τουρκία είναι ο προφανής νικητής. Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι ο Μπασάρ αλ-Άσαντ δεν ήταν ο πραγματικός εχθρός του Ισραήλ, εκτός από έναν λόγο: υποστήριξε τη Χεζμπολάχ. Ήθελε η Χεζμπολάχ να πάρει όπλα από το Ιράν. Αλλά ποτέ δεν ξεκίνησε στρατιωτική δράση εναντίον του Ισραήλ. Μπορούμε να πούμε ότι το Ισραήλ είναι επίσης ο νικητής επειδή το Ιράν εγκατέλειψε τη Συρία. Ταυτόχρονα, είναι απαραίτητο να δοθεί στον λαό της Συρίας η ευκαιρία να αποδείξει ότι είναι κράτος. Δεν θα έλεγα ότι το Ισραήλ είναι ο απόλυτος νικητής. Η Γαλλία έχασε, όπως και η Ρωσία, επειδή η Ρωσία συνδέθηκε με το καθεστώς του Μπασάρ αλ-Άσαντ. Ο τελικός νικητής είναι η Τουρκία.
Читайте больше на https://www.pravda.ru/world/2166918-francois_bourgat/